Zacytowany fragment:
Idea bycia elementem składającym się na treść masse totale może przypaść do gustu jedynie człowiekowi, który sam w sobie ma niewiele treści. Potrzebny jest do tego odpowiedni poziom niedorozwoju osobowości, to znaczy do tego stopnia posunięty brak duchowej organizacji i równowagi, który uniemożliwia kontrolowanie i stłumienie niepokoju egzystencjalnego przez normalne procesy dojrzałego i medytacyjnego życia. W rezultacie takiego człowieka nękają niepewność, frustracje, lęki, agresywność, paranoiczne obsesje oraz niekontrolowana nienawiść. Wspaniałym sposobem ucieczki dla jednostki nieumiejącej wyplątać się z tego położenia własnymi siłami zawsze było i będzie zatopienie się w kolektywnej osobowości, którą może znaleźć pod ręką w swoim otoczeniu lub którą może przywołać, gdy tego wymaga sytuacja. Odpowiedzią na niedojrzałość jest trybalizm, ponieważ pozwala człowiekowi pozostać niedojrzałym przy aprobacie grupy.
Człowiek, który nie reprezentuje sobą wiele jako osoba, wciąż może być użyteczną jednostką. Dlatego też plemię niedojrzałych utylitarystów potrafi być skuteczną i bardzo potężną społecznością, a równocześnie bardzo niebezpieczną, jeśli jej niepokoje, prowincjonalizm, ksenofobia i paranoje z tego czy innego powodu nastroją ją agresywnie przeciwko innym. Plemiona wyłaniające się podczas kryzysu cywilizacji mogą wykazywać znaczną efektywność polityczna w czasie swojego trwania. Niedojrzałość w żaden sposób nie musi umniejszać siły politycznej. Polityczna efektywność ruchu trybalistycznego oraz wartość wynikająca z możliwości przetrwania, jakie stwarza, nie tylko przydają mu atrakcyjności, ale sprawiają, że może się stać trwałą formą politycznej egzystencji dla mas ludzkich, jeśli coraz powszechniej zyskają one wolność organizowania się w nowe formy polityczne w czasie, gdy instytucje cywilizacji wysokiej zaczynają się walić, tak jak to było w XVIII wieku. (zob. Eric Voegelin, Od Oświecenia do Rewolucji)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz