Kiedy w czasach zimnej wojny mieliśmy dwa przeciwstawne mocarstwa, wtedy sytuacja polityczna była jasna i jednoznaczna. Państwa mogły przynależeć do jednej ze stron. My dostaliśmy się pod panowanie ZSRR i staliśmy po stronie komunistycznej. Dlatego nie mogliśmy działać i pracować we własnym interesie politycznym, lecz podlegaliśmy decyzjom hegemona. Z kolei państwa Europy zachodniej podlegały decyzjom swojego opiekuna, czyli Stanów Zjednoczonych. Sytuacja polityczna była oczywista i każdy blok rozwijał się po swojemu. Tak to działało do momentu upadku ZSRR. Potem nastąpił okres przejściowy, gdy państwa podległe ZSRR zdobyły pewną samodzielność. Polska zwróciła się w stronę Zachodu i liberalnej demokracji.
Ale dzisiaj ogólna sytuacja polityczna uległa radykalnej zmianie. Rozwój gospodarczy świata (w formie globalizacji) doprowadził do powstania kilku ośrodków o charakterze mocarstwowym. Odrodziły się Chiny, rozwijają się Indie, Unia Europejska marzy o potędze, rosną także aspiracje mniejszych krajów, jak np. Brazylia, Turcja, Australia. Widzimy, że na świecie powstał układ wielomocarstwowy.
Otóż musimy sobie zdawać sprawę, że w tym nowym układzie trzeba będzie działać w całkiem nowy sposób. Należy przedefiniować kwestię bezpieczeństwa militarnego, ponieważ naszego bezpieczeństwa nie będzie już zapewniał panujący hegemon. W nowym układzie trzeba będzie lawirować między wpływami poszczególnych mocarstw lub ich sojuszy. W jeszcze większym zakresie dotyczy to również bezpieczeństwa i rozwoju gospodarczego. Rywalizacja wielu mocarstw narzuca nam dodatkowe wyzwania, ponieważ każde z mocarstw będzie dążyło do maksymalizacji rozwoju poprzez szybkie wdrażanie innowacji technologicznych (np. AI). Dawniej wystarczyło współpracować z panującym mocarstwem, ale dzisiaj mocarstwa konkurujące ze sobą będą się rozwijały coraz szybciej (zob. Chiny), zaś kraje pomniejsze pozostawione same sobie mogą się stoczyć w zapaść technologiczną. Wydaje się, że w coraz większym stopniu trzeba będzie śledzić kierunki rozwoju technologii na całym świecie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz