Antropologia polityczna 2023 /7

14 Zrozumienie osobowej sytuacji człowieka dopełnia jeszcze nadzieja (przeżywanie nadziei). Przeżywanie nadziei otwiera przed nami przyszłość życia. Nadzieja nie zatrzymuje się bowiem na realności danej chwili , lecz sprawia, że spodziewamy się zawsze czegoś lepszego. Ludzkie życie jest realnością dynamiczną i ciągle się rozwija. Właśnie nadzieja pozwala nam zadbać o to nasze przyszłe życie, ponieważ popycha nas do przeżywania piękna życia. Nasze osobowe życie powinno się pięknie rozwijać. Rozwojem życia jest jego płodność. Właśnie w płodności objawia się piękno życia. 

15 Po tym, co omówiliśmy do tej pory, pojawia się pytanie, czym jest moralność człowieka i skąd się bierze? Otóż moralność stanowi afirmujące odniesienie (się) do osobowej realności, czyli osobowego charakteru, człowieka. To, że człowiek jest osobą, wyróżnia go z całego otaczającego go świata. Ten osobowy wymiar realności stanowi szczególną rangę ludzkiego bytu, czego nie spotykamy w ziemskim świecie. Ten osobowy charakter człowieka wskazuje, że należy mu się szczególna ocena i wyjątkowe podejście skierowane ku osobowemu rozwojowi człowieka.

16 Jak doskonale wiemy, jest to związane z wychowaniem człowieka. Jak więc przebiega osobowe wychowanie człowieka? Musimy sobie zdawać sprawę, że wychowanie, a wychowanie moralne w szczególności, nie polega na przekazywaniu jakiegoś zakresu informacji i wiedzy. Wychowanie nie jest kształceniem człowieka. Wychowanie jest trwałym procesem trwającym codziennie, procesem obcowania z dojrzałymi osobami. Będzie to wspólne przebywanie i wspólne działanie, czyli współdziałania w sprawach zwykłych i niezwykłych. Będzie to współobecność i otaczanie się mądrością i miłością, otaczanie się uczuciami radości i nadziei. Będzie to wreszcie umiejętne korzystanie z dorobku osobowościowego dojrzałych osób. Widzimy od razu, że tylko obcowanie we wspólnocie rodzinnej pozwala nam (jako dzieciom) przeżywać swoje życie w sposób osobowy. Polega to na stałej i stale potwierdzanej trosce i łączności osobowej, co wyraża się w pełnej i bezinteresownej akceptacji  i afirmacji osoby. Na tym właśnie polega moralność, która dotyczy naszego osobowego odniesienia do innych osób ludzkich. Wychowanie moralne dokonuje się zatem w rodzinie i tylko w rodzinie.