Zobaczmy, jak przebiegał rozwój myśli społecznej i filozoficznej wg Autora:
1. Kartezjusza Rozprawa o metodzie. Stwierdza, że właściwa metoda rozważania problemu zaprowadzi nas do pewności poznawczej.
2. Empiryzm Locke'a. Stawia tezę, że to, co znajduje się w umyśle (rozumie) pochodzi ze zmysłów. Jednocześnie pojawia się dychotomia poznawcza, poznanie rzeczy podpadających pod zmysły ma charakter intuicji, ale idee matematyczne są wytworem pojęciowym czystego myślenia (czyli refleksji). Empiryzm pozwolił zredukować wiedzę naukową do poziomu zdarzeń i rzeczy cielesnych ujmowanych przez zmysły. Miało to swój sens praktyczny, lecz spowodowało porzucenie poznania teoretycznego (bios theoretikos), czyli duchowej kontemplacji Arystotelesa.
3. Teoria fizykalna Newtona pokazała w sposób oczywisty, że można zastosować idee matematyczne (wzory, liczby i obliczenia) do opisu i wyjaśnienia świata zewnętrznego (cielesnych rzeczy ujmowanych zmysłowo).
4. Pozytywizm Comte'a odkrywa w metodzie fizykalnej Newtona nową możliwość interpretacyjną i porządkującą wiedzę o działaniach człowieka (ogólnie o świecie ludzkim). Zostaje sformułowana nowa koncepcja wiedzy naukowej. Powstaje idea wiedzy pozytywnej.
5. Aby zastosować wiedzę pozytywną do człowieka, należało jego naturę zredukować wyłącznie do sfery cielesno-zmysłowej. Pozytywistyczna nauka odrzuciła dotychczasową wiedzę teologiczną i filozoficzną (metafizyczną). Tym samym umysł (rozum) człowieka został pozbawiony poznania realności (przede wszystkim poznania realności nadprzyrodzonej, transcendencji, jak mówi Voegelin).
6. Skoro odrzucono poznanie natury człowieka, to należało się zająć jego działalnością, ale nie w wymiarze jednostkowy, bo to mało istotne, lecz w wymiarze społecznym i historycznym. Widzimy i obserwujemy, że człowiek żyje i działa w relacjach społecznych. Życie społeczne przebiega w sposób historyczny. Trzeba więc zająć się rozważaniem życia społecznego i możliwościami zarządzania społeczeństwem.
7. Na gruncie wiedzy społecznej rodzi się idea ludzkości, która miała zastąpić koncepcję ludzkiej natury. Pomyślanej, czyli abstrakcyjnej, idei ludzkości można przypisać dowolne właściwości i działania. Dzięki temu można było ludzkości (jako totalnej masie ludzi) przypisać ideę postępu. Nawet jeśli natura człowieka pozostaje ta sama, to przecież ludzkość nieustannie się rozwija w trakcie postępu cywilizacyjnego.
8. Postęp cywilizacyjny stał się od razu sensem historii jako historii ludzkości. Według tego można było oceniać sytuację różnych okresów historycznych, albo oceniać rozwój cywilizacyjny różnych narodów.,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz