14 grudnia 2019

Skąd się bierze ideologia w sztuce?



Wartości są naszym myśleniem o różnych rzeczach i sprawach. Wartości nie są realnymi własnościami rzeczy lub bytów, nie są również samodzielnymi bytami.

Wartości funkcjonują w kulturze, są więc jakimiś tworami intencjonalnymi, które mogą być ucieleśnione w dziełach kultury. Kultura wyrasta bowiem z naszego myślenia. Wyrasta ze sfery intencjonalnej naszej świadomości. Natomiast artyści i twórcy nadają pomyślanym wartościom kształt materialny. Można powiedzieć, że ucieleśniają wartości, które ich zainspirowały, w swoich działach. Mamy wtedy przykłady dzieła artystycznego, które zrodziło się jako pomysł artysty, który został przedstawiony i rozwinięty w postaci zmaterializowanego utworu. To oznaczał, że konkretny artysta sam brał odpowiedzialność za swoje dzieło i swoją twórczość. Tak funkcjonuje kultura narodowa.

Sytuacja się jednak radykalnie zmieniła, kiedy na arenę publiczną wkroczyła tzw. popkultura. Czym różni się popkultura od tradycyjnej kultury? Otóż popkultura stała się przede wszystkim produkcją przedmiotów użytkowych o charakterze artystycznym. Do tej pory dzieło artystyczne miało swojego indywidualnego twórcę. Dlatego dawniej na takie dzieła stać było najbogatszych ludzi (władców, potem bogatych mieszczan, a dalej burżuazję i przemysłowców).

Demokratyzacja życia społecznego w XX wieku (druga połowa) doprowadziła do takiego stanu, że każdy pragnął uczestniczyć w życiu kulturalnym. Dlatego dzieła twórców i artystów zastąpiono produkcją przedmiotów użytkowych i niby artystycznych. Dlatego indywidualny artysta przestał się liczyć, musiał tworzyć sam dla siebie albo nadal dla tych najbogatszych, jeśli się mu udało. Natomiast zwykły obywatel, członek masowej społeczności, otrzymywał produkt „artystyczny”, który był dostosowany do jego gustów.

Kultura masowa stała się tylko i wyłącznie produkcją. To spowodowało, że dawne wartości zawarte w dziełach artystów zaczęły zanikać. Artyści zaczęli się zmieniać w projektantów. Na przykład dzisiaj działalność kulturalna odbywa się na zasadzie projektów, a nie twórczości oryginalnej. Projektowanie produktów odbiega znacznie od twórczości artystycznej. Współczesna sztuka (tzw. sztuka) poszła dziś w kierunku projektowania różnych wydarzeń (happeningów lub eventów). Tym samym działalność artystyczna zaczęła się pozbawiać wszelkich wartości na rzecz użyteczności publicznej lub ideologicznej. Dlatego mamy coraz więcej ideologii w sztuce, a coraz mniej twórczości, czyli ucieleśniania wartości).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz